1884
Door Bakker & Timmenga.
Gebouwd als combinatiewerk.
Het pijpwerk is verdeeld over twee windladen die
door twee treden afzonderlijk zijn uit- en in te schakelen.
Orgelfront
ontworpen i.s.m. architect Kramer te Leeuwarden.
1999
Restauratie door Bakker
& Timmenga. Windmotor geplaatst.
Balustrade en orgelkas geschilderd door
K. de Graaf te Burdaard.
Het orgel van Warstiens
gerestaureerd.
In het najaar van 1999 werd het
gerestaureerde orgel van Warstiens weer in gebruik genomen.
In een tot de
laatste plaats bezet kerkgebouw konden genodigden en belangstellenden de
resultaten van de restauratie bewonderen. Het kerkje in Warstiens is om meerdere
reden bijzonder.
Het ligt in een klein dorpje in het open landschap. Het
gebouw vormt met zijn mooie silhouet een markant punt voor de dagelijkse
verkeersstroom op de Wâldwei, de weg tussen Leeuwarden en Drachten.
In 1882 werd met de bouw begonnen.
Architect was Hendrik Kramer, bekend bouwmeester te Leeuwarden. Hij ontwierp een
kerk met toren in een stijl, die veel elementen van de neo-renaissance in zich
draagt. In januari 1883 werd het orgel aanbesteed bij de orgelmakers Bakker
& Timmenga te Leeuwarden. Kort na de oplevering van het kerkgebouw kwam het
gereed in mei 1884.
Bijzonder mag genoemd worden, dat het orgel onafgebroken
bij dezelfde firma in onderhoud is gebleven, en nooit veranderd is. Tot aan de
jongste restauratie was er nog geen elektrische windvoorziening
aangebracht!
Een restauratie was na ruim 100 jaar
dienst echter onvermijdelijk geworden.
De windlade was niet meer winddicht,
de balg al evenmin. Klavier en pedaal hadden onder slijtage geleden, en de nog
originele verf van 1884 bladderde van de orgelkas af. Over die verfbehandeling
is in 1884 nog wel het één en ander te doen geweest. Binnen in de kas is met
potlood een rijmpje te vinden, dat daarvan verhaalt:
'Baas Zeldenrust
Is wel
bewust
Dat hij in deez Kerk
Heeft gemaakt goed werk
De kerk is
eikenhout gekleurd
Doch dit wierd voor 't Orgel afgekeurd
Nu is 't
gekleurd als Palisander
En afgezet, met goud en Brons door elkander
De
beelden heeft Sietse Veenstra gemaakt
Daar over was wel iemand wat
geraakt
Het orgel is gemaakt zo als 't hier sta
Door de firma Bakker en
Timmenga'.
Het eikenhout op het meubilair is
inmiddels jaren geleden overgeschilderd.
Maar de palissanderimitatie op de
orgelkas was nog aanwezig. In het kader van de orgelrestauratie heeft schilder
Klaas de Graaf uit Burdaard (Birdaard) de gehele orgelkas opnieuw in deze
palissanderimitatie geschilderd, en daarbij de bladgoudbehandeling
vernieuwd.
Wie zou er nu zo 'geraakt' kunnen zijn geweest door
die beelden op die kas?
Het front van het orgel heeft enkele
bijzonder vernieuwende aspecten. Tegen de frontstijlen zijn dunne colonetten
geplaatst. Op de torens worden bolvormige bekroningen aangetroffen. Daarbij
springt nog het meest in het oog, dat er in het geheel geen 'krullen' zijn,
anders gezegd: er is geen snijwerk bij de voeten en boveneinden van de
frontpijpen. Het kan niet anders, of de hand van architect Kramer is hierin te
herkennen.
Want hoewel het front past in de fronttraditie van de orgelmakers
Bakker & Timmenga, is de uitvoering in Warstiens afwijkend door de hierboven
genoemde kenmerken.
Kramer heeft dus de details bepaald, die
in zijn kerkgebouw moesten passen. Bovendien ontwierp hij curieuze zijstukken,
bestaande uit rondbogen op zuiltjes. Daaraan was nog te zien, dat daar
oorspronkelijk gordijnen aanwezig waren, die half open gedrapeerd waren. Een
19e-eeuwse foto van het orgel, aanwezig in het archief van de firma Bakker &
Timmenga, bevestigde dat.
De kerkvoogdij heeft na het
schilderen van de kas ook die gordijnen weer laten aanbrengen. Het geheel levert
nu een unieke aanblik op, die nergens anders in de provincie voorkomt. Het
eigenlijke muziekinstrument werd door de
fa. Bakker & Timmenga zorgvuldig
gerestaureerd, zonder ook maar één verandering of vernieuwing aan te
brengen.
Na 115 jaar werd alleen voor de windvoorziening een knieval aan de
hedendaagse praktijk gedaan: een elektrische windmachine is de aloude
'poestertraper' komen vervangen.
Bron: Jan Jongepier
naar boven ⬆| Geschiedenis |
| Wartengahe |
| Warten |
| Wergea |
| Warstiens
|
| Kerkgebouwen |
| Warten |
| Wergea |
| Wergea Frissel |
| Warstiens |
| Archief |
| overige info |